روزه برای بیماران کلیوی

 

هر فرد سالم دو کلیه دارد که در دو طرف پهلو قرار دارند، کلیه ها مواد زائد بدن را به صورت ادرار دفع می کنند، علاوه بر این که در خون سازی و ساختن ویتامین D مشارکت دارند، در تنظیم خون و املاح بدن افراد نیز موثر هستند.

درباره بیماری‌ های مزمن و شدید کلیوی، چند مورد است که بنا به نظر اکثریت قاطع پزشکان منع قطعی برای روزه ‌داری به وجود می ‌آورد، چرا که در این حالت‌ها امکان تطابق مناسب با تغییرات آب و املاح وجود ندارد.

در کساني که مشکلات کليوي دارند و به سختي با مراقبت‌هاي دقيق توانسته‌اند کراتينين خود را به تعادل برسانند، معمولا روزه گرفتن با عوارضي همراه است.

بعضي از شما عزيزان اصرار داريد روزه‌هايتان را بگيريد. من از شما خواهش مي‌کنم اگر کراتينين 5/1 تا 7/1 داريد حداقل پشت سر هم روزه نگيريد و چند روز به کليه‌ها استراحت بدهيد و پس از چهار، پنج روز، روزه‌داري، مراجعه کنيد تا آزمايش‌هايي از شما به عمل آيد و اين‌طور نباشد که يک ماه بدون مراجعه به متخصص خود، بي‌خبر برويد و روزه بگيريد و پايان ماه رمضان با مشکلي غير قابل برگشت مواجه شويم.

پيش از ماه رمضان به پزشکتان اجازه دهيد تا داروها را به وعده سحر و افطار تقسيم کند و حتما پس از چهار يا پنج روز دوباره براي ارزيابي و بررسي وضعيت مراجعه کنيد. اگر کراتينين شما در حد دو يا بالاتر باشد تاکيد مي‌کنم که روزه‌داري ممنوع است.

 

روزه گرفتن برای مادران باردار مضر است؟

برای مادران باردار، در سه ماهه اول بارداري به ويژه در هشت هفته اول و در سه ماهه سوم، روزه داري توصيه نمي شود در حالي که در سه ماهه دوم بارداري و تحت نظر متخصص روزه گرفتن منعي ندارد.

به دليل طول مدت بارداري و از آنجايي که يک سوم بارداري ها در ماه رمضان اتفاق مي افتد، روزه داري در اين دوران از اهميت بالايي برخوردار است و طبق احاديث در صورتي که روزه گرفتن براي زن باردار خطر داشته باشد و يا در ماه هاي پاياني موجب کاهش شير شود، روزه داري توصيه نمي شود.

در هشت هفته اول بارداري به دليل تشکيل سلولهاي مغزي جنين، بهتر است روزه گرفته نشود و همچنين کمبود قند در اين زمان به شدت روي رشد عمومي جنين موثر است و اين امر به خصوص در فصولي که مدت روزه داري طولاني است از حساسيت بيشتري برخوردار است.

روزه داري معمولا در سه ماه دوم مشکلي ايجاد نمي کند به خصوص اگر قبل از بارداري به متخصص تغذيه مراجعه شود و در کنار استراحت در وعده افطار و سحر تغذيه مناسب با وزن و شرايط زن باردار فراموش نشود.

در سه ماه سوم و نزديک شدن به زمان زايمان بيشترين تغذيه جنين از گلوکز مادر است، ولي شواهد نشان مي دهد روزه داري سبب افزايش برداشت از ذخاير چربي و به دنبال آن افزايش ترکيبات کتوني در خون مادر مي شود، اين ترکيبات از طريق جفت وارد گردش خون جنين مي شود و به سيستم عصبي او آسيب مي رساند.

در صورتي که ميزان کالري مورد نياز زنان باردار بر اساس وزن، قد و سن حاملگي آنها توسط کارشناس تغذيه بررسي شود و اين مقدار با وعده هاي سحري و افطار تامين شود و در صورت نداشتن بيماري خاص روزه گرفتن منعي ندارد. در شش ماه اول شيردهي و به دليل وابستگي نوزاد به شير مادر بهتر است روزه گرفته نشود و در اين مورد نيز اختلاف نظر وجود دارد ولي در بيشتر موارد امکان ايجاد اختلال وجود دارد.

در بررسي هاي متعدد، زنان حامله با وزن کمتر از 50 کيلوگرم و BMI  پايين در صورت داشتن بيماريهايي مانند ديابت، آنمي و افزايش فشار خون بهتر است روزه نگيرند ولي در مابقي موارد و با رعايت شرايط مي توانند روزه بگيرند.

منبع: مردم سالاری

روزه داران، برای کاهش تشنگی در وعده سحری سبزیجات بخورید

ضمن قبولی طاعات شما روزه داران عزیز، توصیه می کنم که با توجه به طولانی بودن روز در ماههای فصل تابستان، غذای مصرفی در وعده سحری شما خصوصیات و ویژگی وعده ناهار را داشته باشد تا از ایجاد گرسنگی در طول روز پیشگیری شود.

 

همچنین با توجه به ساعت صرف افطار و تا وعده سحری می‌توان در فاصله افطار تا سحر یک وعده غذایی مثل شام سبک را صرف کرد کــه البته این به وضعیت خود شخص و تمایل او به صرف غذا بستگی دارد.
 

مصرف سبزیجات مختلف در وعده سحری می تواند از تشنگی در طول روز بکاهد زیرا سبزی‌ها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تامین ویتامین‌ها مواد معدنی و مورد نیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می‌کنند.

اما مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی‌شود. زیرا مصرف مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول‌ها و در نتیجه کاهش قند خون می‌شوند. به این ترتیب مصرف مـــواد غـــذایی شیرین و حاوی قندهای ساده مثل شیرینی و شکلات در وعده سحری موجب می‌شود شخص زود‌تر گرسنه شود.

 

دکتر محمد پیریایی - متخصص درد

چند توصیه برای روزه داری در تابستان

هدف ما از روزه گرفتن در ماه مبارك رمضان علاوه بر اجر معنوی آن، بهره بردن از منافع جسمانی و روانی این ماه مبارك است.

البته ماه رمضان امسال به دلیل مصادف شدن با روزهای گرم و طولانی تابستان دارای حساسیت و تحمل بیشتری است كه با یك برنامه تغذیه ای درست هنگام افطار و سحر می توانیم بدون هیچ گونه مشكلی از مزایای آن بهره ببریم و به مشكلاتی مانند ضعف بدنی، افت فشار، تشنگی و گرسنگی نیز دچار نشویم.

چند توصیه برای روزه داری در تابستان

- برای اینكه كمتر هنگام روزه داری تشنه شوید بهتر است در برنامه غذایی سحری از خوردن غذاهایی مثل انواع كوكو، بادمجان، سوسیس و كالباس، سس مایونز و سیر و پیاز و همچنین غذاهای چرب و پرنمك كه سبب تشنگی زیاد در طول روز می شود پرهیز كنید.

- سعی كنید از غذاهای آب پز شده و خورشت های آبدار و كم نمك استفاده كنید.

- خوردن مواد شیرین مانند زولبیا و بامیه هنگام سحر سبب افت سریع قند خون و احساس گرسنگی در طول روز می شود.

- بعد از خوردن سحری، بهتر است هنگام مسواك زدن برای كاهش تشنگی و خشكی دهان، از حجم كمتری خمیر دندان استفاده كنید.

- سعی كنید در ماه رمضان میوه های آب دار و سبزی های بیشتری مصرف كنید تا در طول روز دچار تشنگی نشوید.

- بهتر است هنگام افطار از مخلوط آبلیموی تازه با آب یا چای كمرنگ یا شربت خاكشیر به جای قهوه و چای پر رنگ استفاده كنید.

- خوردن 8 تا 12 لیوان آب از افطار تا هنگام سحرسبب می شود تا شما در طول روز كمتر دچار تشنگی شوید.

- برای اینكه بعد از خوردن افطار و سحری دچار سوزش معده و ترش كردن نشوید بهتر است از غذاهای سبك و كم چرب استفاده كنید. در ضمن مایعات را پس از اتمام غذا بخورید و بلافاصله بعد از خوردن سحری به رختخواب نروید.

- بهتر است افطار خود را با یك استكان آب ولرم یا یك فنجان شیر و عسل باز كنید و از خوردن غذا و شیرینی های فراوان هنگام افطار بپرهیزید تا دچار سنگینی و مشكلات معده نشوید.

- سعی كنید وعده های غذایی مانند پلو و خورش را دو ساعت بعد از افطار میل كنید تا هضم آن آسان باشد.

- برای جلوگیری از بروز یبوست و مشكلات روده، بعد از خوردن افطار آلو و انجیر خیس شده و میوه هایی همچون گلابی، هلو و هندوانه میل كنید.

- ورزش سبك و پیاده روی بعد از افطار به هضم غذا و جلوگیری از یبوست كمك زیادی می كند.

- وعده سحری را به هیچ عنوان حذف نكنید زیرا ادامه دادن به این روال در طول ماه رمضان سبب افت بدنی و تحلیل عضلانی خواهد شد.

- نان و پنیر كم نمك با سبزی یا گردو با یك لیوان شیر از بهترین خوردنی ها برای سحر محسوب می شود زیرا علاوه بر حجم سبك دارای قوت بسیار است.

- برای اینكه در طول روز كمتر تشنه شوید، بهتر است علاوه بر خوردن آب فراوان در فاصله افطار تا سحر، از كربوهیدرات هایی همچون نان و غلات و ماكارونی سبوس دار در وعده افطار و سحر استفاده كنید. این مواد سبب می شود گلیكوژن بدن در حد نرمال حفظ شده و فرد كمتر دچار تشنگی شود.

منبع: بیتوته