اندازهگیری تراکم استخوان
سنجش تراکم استخوان یا
دانسیتومتری استخوان نام روشی است که با استفاده از آن می توان سفتی و سختی و درجه
محکم بودن استخوان های بدن را تعیین کرد.
اندازهگیری تراکم استخوان یکی از
راههای سنجش سلامتی است. در سالهای اخیر با ورود دستگاههای سنجش تراکم استخوان،
تمایل فزایندهای در میان پزشکان و در پی آن بیماران برای انجام این آزمایش و بررسی
احتمال پوکی استخوان به وجود آمده است.
متاسفانه مثل بسیاری دیگر از روش
های بررسی جدید با توجه به مدرن بودن این نوع عکسبرداری، برخی تصور می کنند معجزه
می کند و تمایل زیادی برای انجام آن دارند، اما واقعیت این است که با وجود کمکی که
اندازه گیری تراکم استخوان به تشخیص پوکی استخوان می کند، گاهی این آزمایش بی علت
درخواست می شود و هزینه های اضافی بر جامعه تحمیل می شود.
تراکم استخوان چیست؟
از ابتدای تشکیل جنین به تدریج
کلسیم در استخوان ها رسوب می کند و در زمان رسیدن به سن بلوغ و جوانی در بیست سالگی،
استخوان ها کاملا متراکم می شوند.
درمان پوکی
استخوان زمانی انجام می شود که آزمایش سنجش تراکم استخوان نشان دهنده پوکی
استخوان باشد
چه زمانی تراکم استخوان
را باید اندازه بگیریم؟
سنجش تراکم استخوان بیشتر در
کسانی استفاده می شود که در معرض خطر ابتلا به استئوپروز یا پوکی استخوان هستند.
از آن جا که در خانم ها پس از
یائسگی تراکم استخوان کم می شود و پس از شصت و پنج سالگی احتمال شکستگی به دلیل
پوکی استخوان وجود دارد، در خانم های 65 سال و بالاتر بهتر است تراکم استخوان سنجش
شود.
از موارد دیگری که این آزمایش
توصیه می شود، شامل خانم هایی است که خیلی زود یائسه شده اند و کسانی که کورتون به
مدت طولانی استفاده کرده اند.
در مواردی که استخوان ها با ضربه
کوچکی شکسته شوند، مثلا وقتی با یک زمین خوردن ساده استخوان لگن می شکند، باید به
پوکی استخوان شک و تراکم استخوان را اندازه گیری کرد.
پوکی استخوان در ابتدا هیچ علامتی
ندارد، ولی می تواند موجب افزایش خطر شکستگی استخوان شود.
پس در موارد زیر توصیه می شود که
از سنجش تراکم استخوان استفاده شود:
- بروز شکستگی استخوان بعد از یک
ضربه خفیف
- ایجاد قوز در کمر به علت شکستگی
های مکرر مهره
- مصرف کورتون به مدت طولانی (
مصرف این دارو موجب پوکی استخوان می شود)
- بروز یائسگی زودرس در سنین کمتر
از 45 سال
- آمنوره یا قطع پریود های قاعدگی
قبل از یائسگی به مدت بیش از یک سال
- وجود بیماری های همراه با
پوکی استخوان مانند روماتیسم مفصلی و یا بیماری سلیاک
- سابقه وجود شکستگی لگن در
خانواده مادری
- کم بودن شدید وزن به صورتی که
BMI کمتر از 19 باشد.
منبع: تبیان