انواع تومورهای مغزی

تومور مغزی چیست؟

اگر شما دارای علائمی هستيد که از احتمال وجود تومور مغزی خبر می‌دهد، پزشک بایستی یک معاینه فیزیکی از شما به‌عمل آورد و سؤالاتی دربارة سابقة بيماري‌هاي شخصي و خانوادگیتان بپرسد.

تومورهای مغزی به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم می‌شوند که این به تنهایی در تعیین پیش آگهی و آینده بیماری کافی نیست و محل تومور هم حائز اهمیت است.

تومورهای مغزی، تمامی تومورهای داخل جمجمه و یا تومورهای درون کانال مرکزی نخاع را دربر می گیرند. این تومورها، از طریق تقسیم سلولی کنترل نشده و غیر طبیعی ایجاد می‌شوند، و به طور معمول یا در خود مغز (شامل: نورونها، سلول‌های گلیال (آستروسیت‌ها، اولیگودندروسیت‌ها، سلول‌های اپندیمال، سلولهای تولید کننده میلین شوان)، بافت لنفاوی، عروق خونی)، و یا در اعصاب جمجمه‌ای، پرده مغزی (مننژ)، جمجمه، هیپوفیز و غده صنوبری ایجاد می‌شوند. همچنین این تومورها می‌توانند حاصل گسترش بدخیمی‌هایی باشند که در درجه نخست سایر ارگان‌ها را درگیر کرده بوده‌اند، که در این حالت بدان متاستاز تومور گفته می‌شود.

هرچند هرگونه تومور مغزی به خاطر ماهیت تهاجمی و منتشرشوندهٔ خود در فضای محدود جمجمه‌ای، به طور ذاتی، جدی و تهدیدکننده زندگی به‌شمار می‌رود اما تومورهای مغزی (حتی انواع بدخیم آنها) همواره کشنده و مرگبار به شمار نمی‌آیند. تومورهای مغزی یا تومورهای داخل جمجمه‌ای می‌توانند ماهیت سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) داشته باشند؛ با این حال، تعریف نئوپلاسم بدخیم یا خوش خیم در مغز، متفاوت از تعاریفی است که بطور معمول در دیگر انواع تومورهای سرطانی یا غیر سرطانی درگیرکنندهٔ سایر نقاط بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

میزان تهدیدکنندگی یک تومور، بستگی به ترکیبی از مجموعه عوامل مختلف، همچون: نوع تومور، محل و اندازه تومور و نحوهٔ گسترش و توسعه آن است. از آنجا که مغز به طور کامل توسط جمجمه پوشانیده شده‌است، تشخیص سریع و زودرس تومور مغزی، تنها در صورتیکه ابزار پاراکلینیکی و وسایل تشخیصی مناسبی که وضعیت حفره داخل جمجمه را به خوبی مشخص می‌سازند، در دسترس باشند و به سرعت به کار گرفته شوند. اما بطور معمول، تشخیص تومور مغزی، در مراحل پیشرفته بیماری و هنگامی رخ می‌دهد که وجود تومور موجب بروز علائم و نشانه‌های غیر قابل توضیحی در بیمار شده‌است.

انواع تومورهای اولیة مغز

هنگامی‌که بیش‌تر سلول‌های طبیعی، پیر و یا آسیب‌دیده می‌شوند، از بین مي‌روند و سلول‌های جدیدي جای آنها را می‌گیرند. برخی اوقات، این فرآیند اشتباه پیش می‌رود؛ سلول‌های جدید در هنگامی‌که بدن به آنها نیاز ندارد تشکیل مي‌شوند و سلول‌های پیر و یا آسیب‌ دیده عادی ازبین نمی‌روند. توليد سلول‌های اضافی اغلب تشکیل توده‌ای از بافت را می‌دهد، که به آن رشد زائد و یا تومور اطلاق می‌شود؛ تومورهای اولیة مغز می‌توانند خوش‌خیم و یا بدخیم باشند.

تومورهای خوش‌خیم مغزی دارای سلول‌های سرطانی نيستند.

•معمولاً تومورهای خوش‌خیم قابل برداشتن هستند و به ندرت دوباره رشد می‌کنند.

•تومورهای مغزی خوش‌خیم معمولاً دارای مرز و یا لبة مشخصی هستند. سلول‌های تومورهای خوش‌خیم به ندرت بافت‌های اطراف خود را مورد هجوم قرار می‌دهند و در دیگر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند. به هرحال، تومورهای خوش‌خیم می‌توانند با فشار بر نقاط حساس مغز باعث مشکلات جدی در سلامتي شوند.

•برخلاف تومورهای خوش‌خیم بیش‌تر قسمت‌های ديگر بدن، برخي اوقات تومورهای مغزی خوش‌خیم زندگی فرد را تهدید مي‌كنند.

تومورهای مغزی بدخیم (که سرطان مغزی نیز نامیده‌ می‌شود) حاوی سلول‌های سرطانی هستند:

•تومورهای مغزی بدخیم عموماً جدی‌تر و اغلب تهدیدی برای زندگی محسوب می‌شوند.
•احتمال دارد سریع‌تر رشد و تجمع کرده یا به بافت‌های مغزی مجاور حمله كنند.
•سلول‌های سرطانی ممکن است از تومورهای مغزی بدخیم بیرون آيند و در دیگر قسمت‌های مغز و یا نخاع گسترش یابند، ولي به‌ندرت در دیگر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند.

علائم بیماری

علائم تومور مغزی بستگی به اندازه تومور و محل آن دارد. علائم هنگامی‌ بروز مي‌كنند که تومور بر عصب‌های یک قسمت از مغز فشار آوردند و یا به آن صدمه بزنند. علاوه بر این، علائم ممکن است هنگامی آشكار شوند که تومور، مانع جریان مایع در داخل یا اطراف مغز، و یا تجمع مایع موجب تورم مغز شود. موارد زیر رایج‌ترین علائم تومورهای مغزی هستند:

•سردردها (که معمولاً در اوايل صبح شدیدتر هستند)
•حالت تهوع و استفراغ
•تغییرات در صحبت، بینایی و شنوایی
•مشکلات در تعادل و راه‌ رفتن
•تغییرات در خلق، شخصیت، و توانایی تمرکز
•مشکلات در حافظه
•انقباض ماهیچه‌ای (صرع یا تشنج)
•خواب‌رفتگی و یا سوزش در بازوها و پاها

اغلب اوقات، این علائم به‌علت وجود تومور مغزی نيستند و برخی دیگر از مشکلات سلامت نیز مي‌توانند باعث بروز این علائم شوند. اگر شما دارای هر يك از این علائم هستيد، بایستی با پزشک خود مشورت کنید تا این مشکلات تشخیص داده شده درمان شوند.



منبع: عصر ایران

چگونگی ابتلا به سرطان استخوان

چگونگی ابتلا به سرطان استخوان

اختلالات ژنتیکی و تغییراتی که در قسمتهای خاصی از هسته سلولی صورت می گیرد باعث تبدیل پروتین های غیر فعالی بنام پروتوانکوژن به نوع فعال آن بنام انکوژنها می گردد. انکوژنها پروتین هائی را در سلول تولید می کنند که نظم کنترل شده تکثیر سلولی را تحت تاثیر قرار داده و باعث ازدیاد سلولی و تکثیر بیش از حد آنها در بدن می گردند. اینکه چه عواملی باعث این اختلالات ژنتیکی می گردند هنوز بخوبی مشخص نشده است. برخی عوامل محیطی مانند تابش اشعه های یونیزان و برخی مواد شیمیائی و همچنین برخی از ویروس ها در این امر مقصر شناخته شده اند.

سرطان استخوان در چه کسانی و در کدام قسمت از بدن شایع تر است؟

متاسفانه سرطان اولیه استخوان اکثراً در گروه سنی نوجوان و جوان و بین ۱۰ الی ۳۰ سالگی شایع می باشد. نسبت ابتلا در دختران و پسران مساوی می باشد. شایع ترین محل بروز تومور در اطراف زانو ، اطراف شانه و لگن خاصره می باشد.

منبع: وبلاگ پزشکی سرطان مغز استخوان

علایم و نشانه های سرطان تخمدان

سرطان تخمدان در چه دوره ‌ای از زندگی زنان بیشتر است؟

رشد بدخیم و غیرطبیعی سلول های تخمدان موجب ایجاد سرطان تخمدان می‌ شود که در سنین مختلف از قبل از بلوغ، دوران بارداری و پس از یائسگی دیده می ‌شود. سرطان ‌های تخمدان بسیار متعدد و متنوع هستند و شدت رشد و سرعت بیماری بر حسب نوع سرطان تخمدان متفاوت است. ولی به طور کلی در سنین قبل از یائسگی شایع‌ تر است. در حدود یک درصد از سرطان ‌های تخمدان زیر 20 سالگی ایجاد می ‌شود. شایع ‌ترین سن ابتلا حدود 40 تا 50 سالگی است و 30 تا 40 درصد بدخیمی ‌های تخمدان بعد از 65 سالگی رخ می ‌دهد.

چه علایمی دارد؟

به علت قرار گرفتن تخمدان ‌ها در عمق لگن، علایم سرطان تخمدان دیر ظاهر می ‌شود. مهم‌ ترین علامت آن، وجود یک توده یا تومور در داخل لگن به هنگام معاینه است که ممکن است با درد و فشار در لگن، یبوست یا تکرر ادرار، خود را نشان بدهد. درد شدید در قاعدگی و درد در موقع مقاربت ممکن است از علایم دیگر این تومورها باشد. بنابراین توجه به علایم فوق اهمیت دارد و به خصوص خانم‌ ها در صورت احساس بزرگی شکم حتما باید مورد بررسی قرار گیرند.

اختلالات قاعدگی و خونریزی در خانم‌ های مُسن که سال‌ ها است یائسه شده‌ اند از دیگر علایم این تومورها است. متاسفانه وقتی تومور تخمدان موجب بزرگی شکم، خون ‌ریزی یا وجود مایع در شکم می ‌شود ممکن است مدت‌ ها از شروع بیماری گذشته باشد، بنابراین به کلیه خانم‌ ها در سنین باروری و پس از یائسگی باید توصیه کرد که حتی در صورتی که هیچ‌ گونه مشکلی ندارند حداقل سالانه مورد معاینات لگنی انجام پاپ اسمیر قرار گیرند و در صورت شک به توده‌ های لگنی، سونوگرافی رحم و تخمدان ‌ها خصوصا به طریق واژینال برای بررسی دقیق، انجام شود.

با مشاهده کدام علایم باید به پزشک مراجعه کرد؟

برای تشخیص زودرس لازم است کلیه خانم‌ ها حداقل سالی یک بار به پزشک مراجعه و تحت معاینه دقیق لگنی و پاپ ‌اسمیر و در صورت نیاز سونوگرافی قرار گیرند چون این بیماری اگر زود و در مراحل اولیه تشخیص داده شود موفقیت در درمان بسیار خوب خواهد بود. متاسفانه در اکثریت موارد سرطان‌ های تخمدان، خانم‌ ها در مراحل پیشرفته به پزشک مراجعه می ‌کنند. خانم ‌هایی که سابقه سرطان تخمدان در خانواده دارند لازم است به طور مرتب تحت معاینه و آزمایشات لازم قرار گیرند.

در صورت مشاهده این موارد باید به پزشک مراجعه شود:

احساس سنگینی و فشار در لگن، احساس بزرگی شکم، تغییر در وضعیت قاعدگی، خون‌ ریزی یا لکه ‌بینی پس از یائسگی، تغییر در وضعیت اجابت مزاج و یبوست، تکرر ادرار، درد یا خون ‌ریزی به هنگام مقاربت و تهوع، بی استهایی و سیری زودرس.

منبع: تبیان

سرطان تخمدان، قاتل خاموش است!

سرطان تخمدان، قاتل خاموش است؟! سرطان تخمدان را " قاتل خاموش " نامیده ‌اند زیرا معمولا علایم آن وقتی ظاهر می ‌شود که بیماری به مراحل پیشرفته رسیده است و عمدتا غیرقابل درمان است.

اما کارشناسان بهداشتی مجموعه ‌ای از علایم جسمی را شناسایی کرده ‌اند که در زنان مبتلا به سرطان تخمدان رخ می‌ دهند و ممکن است نشانه‌ های هشدار دهنده اولیه برای این بیماری باشند. این علایم بسیار شایع هستند و اغلب زنانی که آن ها را بروز می‌ دهند، مبتلا به سرطان تخمدان نیستند. اما برای زنان مبتلا به سرطان تخمدان، امید این است که آگاهی بیشتر در مورد آن ها به تشخیص زودرس و درمان بیماری منتهی شود.

جامعه سرطان آمریکا و جامعه متخصصان سرطان‌ های زنان آمریکا بر این چهار علامت به عنوان علایمی که در زنان مبتلا به سرطان تخمدان از عموم مردم شایع ‌تر هستند، ‌تاکید دارند: آروغ زدن و افزایش اندازه شکم؛ درد شکمی یا لگنی؛ اشکال در غذا خوردن و احساس سیری زودرس و تکرر و فوریت ادرار.

بر اساس این رهنمود هر زنی که یک یا تعداد بیشتری از این علایم را تقریبا هر روز برای چند هفته تجربه می ‌کند باید به یک پزشک بالینی ترجیحا متخصص زنان و زایمان مراجعه کند تا مورد معاینه لگنی قرار گیرد. اگر معاینه لگنی فرد مشکوک بود، معمولا به دنبال آن از یک روش غیرتهاجمی تشخیصی، سونوگرافی از راه واژن و احتمالا اندازه ‌گیری خونی یک شاخص سرطان به نام CA- 125 استفاده می‌ شود.

تنها راه تشخیص قطعی سرطان تخمدان در حین جراحی است که بهتر است به وسیله متخصص زنانی که در زمینه سرطان تخمدان تجربه دارد، انجام شود.

پژوهش ‌ها نشان داده است که بسیاری از زنانی که دچار سرطان تخمدان هستند، مدت ‌ها پیش از تشخیص سرطان، از علایمی که در بالا ذکر شد، شکایت داشته‌ اند اما این علایم یا نادیده گرفته‌ شده ‌اند یا به بیماری ‌های دیگر نسبت داده شده ‌اند. چهار علامتی که ذکر شد در بسیاری از بیماری ‌های دیگر مانند اختلالات قاعدگی، نشانگان روده تحریک پذیر و عفونت ‌های مثانه بروز می ‌کنند.

اما اگر چنین علایمی بدون سابقه قبلی بروز کنند، برای چند هفته ادامه پیدا کنند و در طول زمان بدتر شوند،‌ ممکن است نشانه سرطان تخمدان باشند.

سرطان‌ های رحم، تخمدان،‌ پستان و دهانه رحم به سرطان ‌های زنانه معروف هستند.

منبع: تبیان

پیوند مغز استخوان چیست؟

---

پیوند مغز استخوان یک روش نوین پزشکی است. در این روش، سلول‌های بنیادی از مغز استخوان گرفته و پالایش می‌شوند. سپس برای خود فرد یا فرد دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

---

پیوند مغز استخوان، جایگزینی مغز استخوان فرد بیمار با مغز استخوان سالم است تا بیمار بتواند مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی و یا پرتودرمانی را دریافت کند.

 

مغز استخوان مرکز اصلی تولید سلول‌های خونی است و لذا یکی از بخش‌های مهم و حیاتی بدن انسان است.

 

نخستین پیوند مغز استخوان در سال 1986 با موفقیت انجام شد و از آن زمان تا کنون، پیوند مغزاستخوان برای درمان بیماری‌هایی نظیر کم خونی آپلاستیک (‌ناتوانی در ساختن نسوج جدید‌)، سرطان خون، سرطان مغز استخوان، اختلالات نقص دستگاه ایمنی، تومورهای بافت لنفاوی (لنفوم) مانند لنفادنوم (‌بیماری هوچکین‌) و برخی از تومورهای سفت نظیر سرطان سینه و سرطان تخمدان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

البته وجود یک اهداکننده مناسب مغز استخوان لازم و ضروری است؛ مثلا اگرچه هر‌ساله در آمریکا هزاران بیمار متقاضی انجام پیوند مغز استخوان هستند، اما بیشتر این افراد به‌علت فقدان اهداکننده مناسب، قادر به انجام عمل پیوند مغز استخوان نیستند.

باید توجه داشت که اگرچه عمل پیوند مغز استخوان عدم‌ بازگشت بیماری را تضمین نمی‌کند، اما کمک می‌کند تا بیمار از زندگی سالم‌تری برای مدتی طولانی لذت ببرد

چرا پیوند مغز استخوان؟

در بدن افراد مبتلا به یکی از بیماری‌های ذکر شده در بالا، یا سلول‌های خونی نارس و ناقص تولید می‌شوند (مبتلایان سرطان خون) و یا تعداد گلبول‌های خونی به‌ شدت کم است (مبتلایان به کم‌خونی آپلاستیک).

سلول‌های خونی ناقص در کنار سلول‌های خونی طبیعی تجمع می‌کنند و در عملکرد آنان اختلال ایجاد می‌کنند و یا حتی به بافت‌های دیگر حمله می‌کنند.

با استفاده از دوزهای بالای اشعه‌درمانی (پرتودرمانی) یا شیمی درمانی می‌توان سلول‌های خونی غیرطبیعی را از بین برد، اما این روش‌ها می‌توانند به سلول‌های خونی سالم و طبیعی موجود در مغز استخوان نیز آسیب برسانند.

در پیوند مغز استخوان، پزشک با استفاده از تشعشع، سلول‌های غیرطبیعی را از بین می‌برد و سلول‌های مغز استخوان را که در اثر تشعشع آسیب دیده‌اند با سلول‌های جدید جایگزین می‌کند.

البته باید توجه داشت که اگرچه عمل پیوند مغز استخوان عدم‌بازگشت بیماری را تضمین نمی‌کند، اما کمک می‌کند تا بیمار از زندگی سالم‌تری برای مدتی طولانی لذت ببرد.

 

انواع پیوند مغز استخوان

شایع‌ترین اشکال پیوند مغز استخوان عبارت‌اند از:

 

1- پیوند «اتولوگ» autologous : طی این نوع پیوند، بیمار مغز استخوان خود را دریافت می‌کند. در این روش مغز استخوان بیمار را خارج و آن را در معرض داروهای ضد سرطان قرار می‌دهند تا یاخته‌های بدخیم کشته شوند. سپس محصول به دست آمده را منجمد و نگهداری می‌کنند.

 

2- پیوند «سینژنئیک» Syngeneic : در این نوع، بیمار مغز استخوان را از عضو دیگر دو قلوی مشابه خود دریافت می‌کند. در این روش ابتدا به‌وسیله مقادیر زیادی از داروهای ضد سرطان همراه یا بدون پرتو درمانی، تمام مغز استخوان موجود در بدن بیمار را از بین می‌برند. سپس از عضو دیگر دو قلوی مشابه که شباهت بافتی زیادی با بدن بیمار دارد، مغز استخوان سالمی را تهیه می‌کنند.

 

3- پیوند «آلوژنئیک» allogeneic : بیمار مغز استخوان را از فردی غیر از خود یا دو قلوی مشابه خود (مثل برادر، خواهر، و یا هر یک از والدین و یا فردی که هیچگونه نسبتی با بیمار ندارد) دریافت می‌کند. فرد اهداکننده مغز استخوان، باید سازگاری بافتی نزدیک با بدن بیمار داشته باشد.

 

چگونگی پیوند مغز استخوان

پس از تهیه مغز استخوان با یکی از روش‌های فوق، به بیمار مقادیر بالای داروهای شیمی‌درمانی همراه یا بدون پرتو درمانی می‌دهند تا باقیمانده مغز استخوان وی تخریب شود.

در مرحله آخر مغز استخوان سالم را گرم کرده و به‌وسیله یک سوزن و از طریق سیاهرگ به بیمار تزریق می‌کنند تا جانشین مغز استخوان تخریب شده گردد.

پس از ورود مغز استخوان به جریان خون، یاخته‌های پیوند زده شده به محل مغز استخوان هدایت شده و به تولید گلبول های سفید خون، گلبول‌های قرمز خون و پلاکت های جدید می‌پردازند.

 

عوارض پیوند مغز استخوان

ابتلا به عفونت و خونریزی، تهوع، استفراغ، خستگی، بی اشتهایی، زخم های دهانی، ریزش مو و واکنش های پوستی از جمله عوارض جانبی پیوند مغز استخوان و پیوند سلول‌های پایه (Stem cell) است.

منبع: تبیان

سرطان‌ دهان

 

سرطان‌ دهان

سرطان‌هایی که در نواحی لب، لثه، زبان یا مخاط دهان ایجاد می‌شوند، در این دسته قرار می‌گیرند. این سرطان‌ها معمولاً در افراد بالای ۴۰ سال ایجاد می‌شوند و احتمال بروز آنها با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
این سرطان‌ها بیشتر مردان را گرفتار می‌کنند ولی با وجود افزایش استعمال دخانیات در زنان ممکن است این نسبت تغییر یابد. سرطان دهان به‌راحتی قابل تشخیص هستند. علایم اولیه سرطان‌ به‌راحتی قابل مشاهده یا لمس است.
هرگونه زخم یا تورم در ذهان یا وجود توده در گردن که بیشتر از دو هفته باقی بماند، باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد. گرچه بیشتر این علائم مربوط به سرطان نیستند مراجعه به موقع به پزشک می‌تواند باعث نجات جان بیمار شود.

سرطان‌های دهان در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده شده و درمان شوند، شانس زیادی برای بهبود کامل دارند. گرچه هنوز علت اصلی سرطان‌های دهان شناخته شده نیست، تحقیقات نشان داده است که بیشتر این سرطان‌ها توسط عواملی که با روش زندگی ارتباط دارد، ایجاد می‌شوند. بیمارانی که زیاد سیگار می‌کشند یا تنباکو می‌جوند و افرادی که مشروبات الکلی به مقدار فراوان مصرف می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان‌های دهان هستند. علاوه برآن، افرادی که مدت طولانی در آفتاب می‌مانند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان لب دارند. تغییرات مختصر در روش زندگی مثل عدم استعمال دخانیات و مصرف‌ الکل و محافظت از تابش‌های نور آفتاب می‌تواند باعث کاهش احتمال ابتلا به سرطان دهان شود.

 

 محل سرطان‌ دهان

شایع‌ترین محل‌های ایجاد سرطان دهان، لب‌ پایین، زبان، کف دهان و لثه‌ها است. همچنین در نقاطی مثل اطراف لوزه‌ها، غدد بزاقی دهان و سطح داخلی گونه‌ها ممکن است سرطان ایجاد شود. اگر سرطان‌های این نقاط تشخیص داده نشود و به‌موقع درمان نشود، سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی گردن و استخوان‌های فک انتشار می‌یابند.

 

منشأ سرطان دهان

بین ۹۰ تا ۹۵ درصد انواع سرطان‌های دهان از سلول‌های سنگفرشی که سطح داخلی دهان را می‌پوشانند، منشأ می‌گیرند. وقتی که رشد این سلول‌ها از کنترل خارج شود، سرطانی را ایجاد می‌کند که به آن کارسینوم اسکواموس یا «سرطان سلول‌های سنگفرشی» می‌گویند.
بیشتر زخم‌ها، توده‌ها و لکه‌های سفید و قرمزی که در دهان یا اطراف لب دیده می‌شوند، سرطان نیستند و اغلب به دنبال گازگرفتن زبان، واکنش‌های بیش حساسیتی، عفونت‌ها و دندان‌های خراب ایجاد می‌شوند. اگر این تحریک‌ها در عرض دو هفته بهبود نیابد، باید توسط پزشک پیگیری شود.

 

علل سرطان دهان

تعداد زیادی از سرطان‌های دهان (۷۵ تا ۷۰درصد) در اثر استعمال دخانیات، مصرف طولانی مدت تنباکوی غیراستنشاقی یا مصرف الکل همراه با استعمال دخانیات ایجاد می‌شود. تماس‌های مکرر با نورخورشید می‌تواند باعث ایجاد سرطان لب پایینی شود. همچنین تحریک‌های مزمن توسط دندان‌های خراب در موارد نادری ممکن است به سرطان دهان منجر شود.

 

تنباکو

میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان دهان در افراد سیگاری چهار برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری است. احتمال ابتلا به سرطان دهان در افرادی که تنباکو می‌جوند و همچنین مصرف‌کنندگان ناس بیشتر از افراد عادی است. پیپ و سیگار هر دو باعث سرطان لب می‌شوند.
وقتی که مصرف‌کنندگان دخانیات همزمان الکل نیز به مقدار زیاد مصرف‌کنند، احتمال ابتلا به سرطان باز هم افزایش می‌یابد.

 

نور خورشید

ارتباط بین سرطان لب و تماس‌های مکرر با پرتوهای ماورای بنفش نور خورشید به‌خوبی شناخته شده است. کشاورزان، ماهیگیران، کارگران ساختمانی، اسکی‌بازان و کسانی که مدت طولانی از وقت خود را زیر نور خورشید به سر می‌برند، باید خود را از صدمات ناشی از آفتاب محافظت کنند.
یک کرم محافظ آفتاب با قدرت SPF (فاکتور محافظت از آفتاب) بیش از ۱۵ یا یک محافظ آفتاب حاوی اکسید روی یا دی‌اکسید تیتانیوم که قبل از ورود به آفتاب روی لب مالیده شود، بهترین عامل پیشگیری از سرطان‌های لب است. استفاده از کلاه لبه پهن به محافظت از پوست صورت کمک می‌کند.

 

تحریک‌های ناشی از دندان

تحریک‌های مزمن ناشی از دندان‌های خراب یا دندان‌های مصنوعی نامناسب اغلب باعث ایجاد سرطان نمی‌شود. با این حال در موارد نادر، ممکن است مشکلاتی را در ارتباط با سرطان دهان ایجاد کند.
به عنوان یک اقدام پیشگیرانه مناسب، وقتی که دندان‌ها باعث صدمه به مخاط اطراف خود شوند، باید توسط دندانپزشک معاینه شوند.

 

تشخیص

علائم سرطان دهان اغلب شبیه اختلالات معمولی است که در دهان پیدا می‌شوند (مثل زخم‌ها، توده‌ها و لکه‌های سفید و قرمز). این علائم به‌راحتی مشاهده و لمس می‌شوند. اگر این تغییرات در عرض دو هفته بهبود نیابند، باید توسط پزشک معاینه شوند.
درد به‌ندرت جزء علائم اولیه سرطان دهان است.

▪ علائم با اهمیت عبارتند از:

ـ زخم‌های دهان که بهبود نمی‌یابند
ـ زخم یا لکه‌های شبیه زگیل روی لب
ـ گلودرد مداوم
ـ وجود زخم زیر محل قرار گرفتن دندان مصنوعی
ـ توده گردنی
ـ اختلال در جویدن یا بلع
با مشاهده لکه‌های مخملی قرمز (اریتروپلاکی) یا سفید (لکوپلاکی) در دهان، احتمال تغییرات پیش سرطانی افزایش می‌یابد.
گرچه در بیشتر موارد، لکه‌های سفید، قرمز یا مخلوط آنها مربوط به سرطان نیست، باید معاینه دقیق توسط پزشک صورت گیرد. برای تشخیص سرطان ممکن است عمل نمونه‌برداری انجام شود. طی این عمل، محل مشکوک بی‌حس شده و قطعه کوچکی از بافت برداشته می‌شود، سپس در آزمایشگاه سلولهای آن به دقت زیر میکروسکوپ مشاهده شده و معلوم می‌شود که طبیعی هستند یا خیر. نمونه‌برداری تنها راه تشخیص سرطان دهان است.

 

درمان

وقتی سرطان تشخیص داده شد، انتخاب درمان براساس محل تومور و گسترش آن و وضعیت عمومی بیمار صورت می‌گیرد. پرتودرمانی، جراحی یا ترکیبی از هر دو درمان اولیه سرطان‌های دهان هستند.

 

 

منبع: ویستا

غدد لنفاوی متورم

غدد لنفاوی متورم 

غده لنفاوی چیست؟

غدد لنفاوی در تمام قسمتهای بدن وجود دارند. این غدد معمولا بشکل گروهی در کنار هم قرار میگیرند که نمونه هایی از آنها را میتوان در گردن، زیر بغل و کشاله ران لمس نمود. اهمیت غدد لنفاوی ناحیه سر و گردن از بقیه قسمتهای دیگر بدن بیشتر است.
این غدد لنفاوی بوسیله رگهای لنفی بهم متصل هستند. مایع لنف همان مایع بین سلولی است که در حد فاصل بین سلولها وجود دارد. این مایع بین رگهای لنفی و فضای بین سلولی در گردش میباشد. این مایع بعد از عبور از رگهای لنفاوی در نهایت به جریان خون ریخته میشود.
مایع لنفی و غدد لنفاوی مهمترین بخش سیستم ایمنی بدن هم محسوب میشوند به این دلیل که در آنها گلبولهای سفید (بخصوص لنفوسیتها) و پادتنهای بدن در جریان هستند و بر علیه عفونتها و عوامل عفونی مبارزه میکنند.

چه عواملی باعث بزرگ شدن غدد لنفاوی میشوند؟

غدد لنفاوی طبیعی از نخود کوچکترند. شما ممکن است تا بحال چندتای آنها را زیر پوست لمس کرده باشید. غدد لنفاوی زیر پوستی در صورتی که متورم شوند، راحتتر لمس میشوند. این غدد ممکن است به اندازه مغز بادام یا بزرگتر هم شوند. غدد لنفاوی ناحیه قفسه سینه و شکم در صورتی که خیلی بزرگ هم شوند قابل لمس نخواهند شد.

 

علل بزرگی غدد لنفاوی عبارتند از:

۱) عفونت:

شایعترین علت تورم غدد لنفاوی است. غدد لنفاوی نزدیک محل عفونت سریعتر متورم میشوند. این تورم سریع باعث دردناک شدن این غدد میشود. سلولهای ایمنی از ناحیه این غدد به طرف عوامل عفونت (ویروس و باکتری) حمله ور میشوند. بعد از برطرف شدن عفونت غده لنفاوی به اندازه طبیعی خود بر میگردد البته این بازگشت حدود یک هفته طول میکشد.
عفونت ناحیه حلق و لوزه باعث تورم غدد لنفاوی گردن میشود. عفونت پوست بازو غدد لنفاوی زیر بغل را متورم میکند. غدد لنفاوی کشاله ران هم بدنبال عفونت ناحیه ران و دستگاه تناسلی بزرگ میشوند. خیلی جالب است که بدانید عفونتهای ویروسی میتوانند غددلنفاوی تمام بدن را متورم کنند.

۲) علل دیگر:

موارد کمی را شامل میشوند. از جمله این موارد سرطان است که در مراحل اولیه غدد لنفاوی نزدیک خود را مبتلا میکنند و باعث تورم آنها میشوند. مثلا در سرطان پستان غدد لنفاوی زیر بغل، در سرطان حنجره غدد لنفاوی گردن و در سرطان ریه و دستگاه گوارش به ترتیب غدد لنفاوی قفسه سینه و شکم را متورم میکنند. به یاد داشته باشید که در سرطانها غدد لنفاوی بتدریج بزرگ میشوند و در نتیجه دردناک نیستند.

درمان غدد لنفاوی متورم چیست؟

درمان بستگی به علت ایجاد کننده دارد. تورم غدد لنفاوی در واقع نشانگری از یک بیماری میباشد. به این ترتیب برای کاهش اندازه غده باید بیماری را برطرف نمود که درمانهای متنوعی را شامل میشود. مثلا اگر عامل تورم این غدد عفونت ویروسی باشد، نیازی به هیچگونه درمانی نیست. در صورتی که در سرطانها سختترین درمانها را برای بیمار باید انجام داد.

آیا میدانید که اگر یک غده لنفاوی متورم پیدا کردید، چه کاری باید انجام دهید؟

تورم غده لنفاوی بدنبال عفونتهای ویروسی خیلی شایع است. در این حالت غده لنفاوی بطور متناوب با بهبود و عود عفونت کوچک و بزرگ میشود و معمولا تورم آن با درد همراه است. این نوع تورم غده نیازی به توجه ندارد. درصورتی که علتی برای این تورم پیدا نکردید، اصلا از آن غافل نشوید.

توصیه میشود در موارد ذیل به پزشک خود مراجعه کنید:

- غده یا غدد لنفاوی متورمی که علتش نامعلوم است.

- غده ای که بدنبال یک عفونت متورم شده است ولی ۲ هفته بعد از بهبود عفونت همچنان متورم باقی مانده است.



منبع: شادی فان

انواع تومورهای سرطانی

بافت های بدن به دنبال آسیب یا خسارت دیدن در اثر فرسودگی طبیعی سلولها بطور دائم ترمیم و با سلولهای جدید جایگزین می‌گردند. بنابراین بطور کلی ، رشد و ترمیم بسته به نیازمندیهای بدن بطور دائم روی می‌دهند. اندام‌های خاصی می‌توانند از نظر اندازه بزرگ شوند (هیپرترومی) یا تعداد سلولهایشان را افزایش دهند (هیپرپلازی) و این در صورتی است که کار خواسته شده از آن اندام بیش از ظرفیت آن باشد. تومورها دارای انواع مختلف هستند.

تومورهای خوش‌خیم

تومورهای خوش‌خیم به آهستگی و به صورت تصاعدی رشد کرده و به بافتهای دیگر تهاجم نمی‌نمایند. این تومورها روی بافتهای مجاور فشار وارد می‌کنند. ولی رشدشان ممکن است پس از مدتی قطع شود و آنگاه بدون تغییر باقی می‌مانند. سلولهای تومورهای خوش‌خیم معمولا شبیه به سلولهای بافتی که از آن بوجود آمده‌اند می‌باشند. با برداشتن کامل این تومورها با عمل جراحی دیگر عود نمی‌کنند. معمولا طول عمر بیمار را کوتاه نمی‌کنند.

البته وجود تومورهای خوش‌خیم در محلهای خاصی ممکن است کشنده باشد. زیرا ممکن است این تومورها در کار یک اندام حیاتی دخالت نمایند. تومورهای خوش‌خیمی که در مغز بوجود می‌آیند خارج کردن کامل آنها غالبا مشکل یا غیر ممکن است و بنابراین فشار ناشی از این تومورها که در داخل کاسه سر به ساختمانهای مجاور وارد می‌شود ممکن است باعث مرگ گردد.

تومورهای بدخیم

تومورهای بدخیم بطور تصاعدی رشد کرده و اگر جلوی رشدشان گرفته نشود به طرق مختلف باعث مرگ بیماری می‌گردند. این تومورها سریعا رشد کرده و سلولهای تشکیل‌دهنده آنها از سلولهای تومورهای خوش‌خیم کمتر تمایز یافته‌اند. به عبارت دیگر این تومورها تمایل دارند که همانند بافت جنینی که از آن عضو اصلی (قبل از سرطانی شدن) توسعه پیدا کرده باشند. تومورهای بدخیم غالبا به سایر بافتها انتشار یافته و برداشتن موضعی تومور در اطراف خط قطع کردن تومور می‌باشد.

انتشار تومورهای بدخیم با تهاجم مستقیم به بافتها مجاور و همچنین با تشکیل تومورهای ثانویه که متاستازها Metastases نامیده می‌شوند. در اندام‌هایی که دور از محل تومور اولیه می‌باشند، صورت می‌گیرد. متاستازها بطور خیلی شایع در غدد لنفاوی ، ریه ها ، کبد ، استخوانها ، غدد فوق کلیوی ، کلیه ها و مغز یافت می‌شوند. تومورهای اصلی به عنوان رشد اولیه شناخته شده و متاستازها رشدهای ثانویه نامیده می‌شوند.

منبع: دانشنامه رشد

تومور با سرطان چه فرقی دارد؟!

سرطان عبارت است از ناهماهنگی میان رشد و مرگ سلولها که نتیجه آن انباشته شدن تعداد بیش از حد سلولها است.

به سلولهای انباشته شده غده یا تومور گفته می شود (به تومور، نئوپلاسم neoplasm هم گفته می شود.) که ممکن است به شکل یک دست مشت شده یا یک نارنگی در بیاید.

این نوع تومور معمولا خوش خیم است و می توان آن را با عمل جراحی خارج کرد. بسیاری از تومورهای سینه در زنان و پروستات در مردان خوش خیم هستند.

نوع دیگری از تومور شبیه دست باز شماست. این نوع تومور بدخیم و خطرناک است و به آن سرطان می گویند.

قبل از کشف بیماری سرطان، نام آن وجود داشته است( واژه سرطان به معنی خرچنگ است.) و به یکی از برج های دوازده گانه منطقه البروج، سرطان می گفتند. چون ستارگان این برج به شکل خرچنگ بودند. به دلیل شباهت میان این شکل و تومورهای بدخیم این بیماری سرطان نامیده شد.

دکتر پیریایی - متخصص دردهای سرطانی

کاربرد لیزر در درمان دردهای سرطانی

درمان سرطان مغز با لیزر ابر سریع

محققان دانشگاه تنسی یک لیزر ابر سریع ساخته اند که می تواند نوعی درمان غیر تهاجمی برای سرطان بویژه سرطان مغز ارائه کند.

این فناوری جدید در مرکز کاربرد لیزر این دانشگاه ارائه شده و می تواند تومورهای سرطانی را جستجو و نابود کند.

این روش از لیزر فمتوثانیه استفاده می کند که بسیار سریع است و پالس های آن یک تریلیونوم ثانیه سرعت دارند. چنین سرعت بالایی امکان زوم بر روی منطقه خاصی را امکانپذیر می کند تا تومور را یافته و نقشه آن را تهیه کند.

حتی مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است می توانند توسط این پالس های فوق کوتاه قابل دسترسی شوند همچنین امکان استفاده از پرتوهای شدید نیز با این شیوه  وجود دارد.

زمانی که منطقه سرطانی به دقت هدف قرار داده شود تنها شدت پرتو لیزر لازم است تا تومور را از بین ببرد به همین دلیل این شیوه قابلیت آن را دارد تا بسیار دقیقتر از روش های کنونی باشد و به جای اینکه بیمار تحت جراحی های دشوار قرار گیرد بتوان بیماری او را با شیوه ساده تر و بدون عوارض جانبی کمتری درمان کرد.

از آنجا که پرتو لیزر فمتوثانیه می تواند به طور دقیقی هم به صورت فضایی و هم به صورت موقتی متمرکز شود می تواند از بروز گرمای بیش از اندازه در مناطق غیرضروری جلوگیری کرد.

استفاده از پالس های نور لیزری طولانی تر مشابه با روشن نگه داشتن یک لامپ است که موجب گرم شدن و آسیب رساندن بافت سالم می شود.

این فناوری جدید بویژه برای درمان سرطان مغز مناسب است چرا که این سازوکار لیزری می تواند از لایه های نازک استخوان مانند جمجمه به شیوه غیر تهاجمی عبور کند.

به لطف این دقت، احتمال کمی دارد که به بافت سالم مغز آسیبی وارد شود.

از همه مهمتر اینکه این فناوری بر محدودیت های درمان فوتودینامیک و جراحی غلبه می کند در مواردی که احتمال برداشتن همه بافت سرطانی وجود ندارد.

 

 

منبع: مشرق

روش‌هاي كنترل دردهاي سرطاني

سرطان بيماري سختي است كه علائم و عوارض ناخوشايندي نيز بر جاي مي‌گذارد و زندگي بيمار را دستخوش تغيير مي‌كند. يكي از اين مشكلات كه بيماران را در طول مدت بيماري بسيار آزار مي‌دهد، احساس درد است؛ دردهايي كه به دلايل مختلف ايجاد شده و با پيشرفت بيماري بر شدتش افزوده مي‌شود.

بنابراين يكي از مهم‌ترين پرسش‌‌هاي بيماران مبتلا به سرطان درباره نحوه كنترل و كاهش چنين دردهايي است تا كيفيت زندگي‌شان در دوره بيماري بهبود يابد؛ اما آيا واقعا مي‌توان اين دردها را كنترل كرد؟

دردها به سه گروه متفاوت تقسيم مي‌شود:

دردهاي حاد به دليل آسيبي كه به بدن وارد مي‌شود و در اثر تحريك گيرنده‌هاي درد در نقاط مختلف بدن روي مي‌دهد كه اغلب به صورت نا‌گهاني و شديد بروز كرده و معمولا به محض برطرف شدن آسيب، درد هم از بين مي‌رود؛ به‌عنوان مثال دردي كه در اثر بريدگي قسمتي از بدن ايجاد مي‌شود، دردي حاد است كه به صورت تيز و برنده آن را احساس مي‌كنيم و بهترين روش درمان اين نوع دردها هم مصرف مسكن‌هاي غيراستروئيدي مانند بروفن و داروهاي مشابه آن است. در مواردي كه درد شديدتر باشد نيز بايد به كمك مخدرها درد را كنترل كرد.

دسته دوم دردها، دردهاي مزمن معمولا در اثر ادامه يافتن دردهاي حاد ايجاد مي‌شود. البته در اين شرايط منشأ درد ديگر وجود ندارد، ولي به دليل ادامه يافتن درد، شبكه عصبي كه آن را منتقل مي‌كند دچار تحريك خود به خود خواهد شد بنابراين درد بدون وجود عامل خارجي، ايجاد شده و ادامه پيدا مي‌كند. درد ناشي از زونا نمونه‌اي از اين نوع درد است كه پس از برطرف شدن جوش‌هاي زونا، احساس درد ادامه خواهد داشت.

دردهاي دسته سوم كه همان دردهاي سرطاني است، تركيبي از دردهاي حاد و مزمن است كه به دلايل مختلفي ايجاد مي‌شود. البته بايد به اين نكته هم توجه داشته باشيم كه در اين شرايط از بين رفتن كامل درد بندرت اتفاق مي‌افتد. بنابراين هدف از درمان دردهاي مزمن و سرطاني، كنترل و كاهش آن به ميزان قابل تحمل و به حدي است كه در زندگي روزانه بيمار اختلالي ايجاد نكند.

چرا اين دردها ايجاد مي‌شود؟

وقتي دردي در بدن‌مان حس مي‌كنيم، اول از همه به دنبال عامل ايجادكننده آن هستيم. گاهي عامل ايجاد درد مشخص است و آن را براحتي پيدا مي‌كنيم، در حالي كه در شرايطي هم متوجه علت آن نخواهيم شد، اما دردهاي سرطاني نيز به دلايل خاصي ايجاد مي‌شود؛ از رشد توده سرطاني گرفته تا عوارض ناخواسته ناشي از درمان.

يكي از علل ايجاد دردهاي سرطاني، رشد و بزرگ شدن تومور است؛ اين رشد سريع و غيرطبيعي از طرفي موجب كاهش فضاي كافي براي ساير سلول‌هاي آن بافت و در نتيجه فشار به آنها شده و از سوي ديگر با رسيدن به نواحي محيطي بافت، موجب وارد شدن فشار به ساختمان‌ها و بافت‌هاي مجاور مي‌شود. بنابراين اين فشارهاي داخلي و خارجي عامل ايجاد درد در همان بافت و بافت‌هاي مجاور خواهد بود.

بتدريج و با رشد بيشتر تومور، مقدار مواد غذايي و اكسيژني كه به سلول‌ها مي‌رسد نيز كاهش مي‌يابد و در نتيجه سلول‌هاي تومور دچار مرگ سلولي مي‌شود كه اين موضوع هم مي‌تواند عامل ايجاد درد باشد.

پخش شدن و دست‌اندازي سلول‌هاي سرطاني به ساير بافت‌ها (متاستاز) نيز از ديگر علت‌هاي ايجاد درد است. اين سلول‌ها مي‌تواند به بافت‌هاي مختلف بدن مانند استخوان، ريه و كبد دست‌اندازي كند و موجب بروز مشكل شود.

علاوه بر اين موارد، فشار وارد شده از طرف توده بدخيم، تجمع سلول‌هاي سيستم ايمني بدن در اطراف سلول‌هاي سرطاني و واكنش‌هاي مختلف دفاعي و واسطه‌هاي آزاد شده نيز از ديگر علل ايجاد درد است. همچنين در روند درمان اين بيماران، از داروها و روش‌هاي مختلفي مانند شيمي درماني نيز استفاده مي‌شود كه هريك از آنها در كنار تاثيرات درماني، عوارض جانبي و ناخواسته‌اي دارد كه مي‌تواند موجب ايجاد يا تشديد درد در بيماران مبتلا به بدخيمي شود.

چطور اين دردها را كنترل كنيم؟

اين شيوه‌ها براي كنترل دردهاي منتشر است، ولي گاهي درد به يك قسمت خاص محدود مي‌شود؛ مثلا در سرطان‌هاي معده، شبكه عصبي‌اي كه پشت معده وجود دارد درگير مي‌شود كه بايد اقدامات خاصي براي آن انجام داد. يكي از شيوه‌هاي كنترل درد در اين شرايط تخريب شبكه عصبي است؛ چون در اين مواقع معمولا سرطان به حدي پيشرفته است كه درمان ديگري نداريم و نمي‌توانيم عامل ايجاد درد را حذف كنيم، بنابراين ناچاريم علامت درد را از بين ببريم.

تحمل درد هميشه سخت است و زماني كه اين درد ناشي از سرطان باشد، تحملش دشوارتر هم مي‌شود، بويژه زماني كه بيمار دچار مشكلات روحي شده و آستانه تحملش هم پايين آمده است، بنابراين بهترين كار اين است كه به شيوه‌هايي صحيح به فكر كنترل چنين دردهايي باشيم تا بيمار و خانواده‌اش زندگي راحت‌تري را تجربه كنند.

براي كنترل چنين دردهايي در مراحل اوليه سعي مي‌كنيم با استفاده از مسكن‌هاي ساده مانند آسپرين و استامينوفن درد بيمار را كنترل كنيم و زماني كه درد شديدتر باشد از مسكن‌هاي قوي‌تر مثل بروفن كمك مي‌گيريم.

در مورد كنترل درد در مراحل پاياني بيماري كه تومور گسترش يافته است، به دليل درگيري اعصاب مختلف بايد از روش فراگيرتري براي كنترل درد استفاده كنيم بنابراين در اين روش شلنگ‌ خيلي نازكي كنار نخاع قرار مي‌دهيم و آن را به پمپ‌هاي زيرپوستي متصل مي‌كنيم؛ داخل پمپ‌ها هم مقداري مورفين و ديگر تركيبات دارويي ذخيره مي‌شود تا آنها به تدريج دارو را كنار نخاع آزاد كنند. اين كار كمك مي‌كند با مقدار خيلي كمتري از دارو، درد بيمار كاهش يافته و كنترل شود.

البته اين روش، علاوه بر تاثيرات مثبت، خطرات، عوارض و هزينه بيشتري نيز براي بيمار دربر دارد. در ضمن، نگهداري بيمار هم نيازمند دقت، تجربه و آموزش بيشتري است.

افزايش كيفيت زندگي

ايجاد درد از جنبه‌هاي مختلفي قابل بررسي است؛ جنبه‌هاي روحي، اجتماعي و اقتصادي مثلا گاهي ممكن است علاوه بر پيشرفته بودن سرطان و ايجاد درد ناشي از آن، بيمار دچار افسردگي هم بوده و فعاليتش نيز كاهش يافته باشد؛ بنابراين در اين شرايط لازم است همراه با برنامه‌هاي كاهش درد، از مشاوره روا‌ن‌شناسي نيز براي بيمار كمك بگيريم و سعي كنيم با همكاري روانپزشكان و روان‌شناسان شرايط روحي بيمار را بهبود بخشيم. علاوه بر اين، همكاران متخصص پزشكي ورزشي يا طب فيزيكي و توانبخشي نيز بايد در اين زمينه همكاري كرده تا وضع جسماني بيمار هم بهتر از قبل شود.

بنابراين با همكاري‌ متخصصان مختلف مي‌توان درد، ناتواني و افسردگي بيمار را بهبود بخشيد و شرايط را به نحوي كنترل كرد كه كيفيت زندگي بيمار افزايش يابد.

منبع:جام جم آنلاین