زانوی ضربدری خوش خیم در کودکان در سنین سه تا پنج سالگی شایع است. پای ضربدری (والگوس زانو) در این کودکان غالباً با کف پای صاف همراه است و می توان این حالت را با کفش طبی اصلاح کرد، در اکثر موارد این تغییر شکل تا شش سالگی اصلاح می گردد. البته بهتر است که قبل از هرگونه اقدامات درمانی برای زانو ضربدری یک بررسی از جهت اینکه بیماری خاصی وجود ندارد به عمل آید. علت پا ضربدری ممکن است به خاطر مشکل در ساختار استخوان‌های پا و یا ممکن است به علت وجود اختلال در عضلات باشد. 

جهت ادامه مطالب بر روی لینک زیر کلیک کنید

علل و درمان زانوی ضربدری

عوارض و علائم زانوی ضربدری

 

علائم زانوی ضربدری

علائم زانو یا پا ضربدری در زیر بیان شده است.

۱- نزدیک شدن زانو ها به خط میانی بدن

۲- دور شدن قوزک داخلی از یکدیگر

۳- کوتاهی تاندون آشیل

۴- تمایل کشگک ها به خارج و احتمال بروز نیمه دررفتگی آن

۵- سائیده شدن زانو ها به یکدیگر به هنگام راه رفتن

۶- خستگی زود رس به هنگام راه رفتن و دویدن

۷- درد پشت ساق و جلوی ران

۸- کوتاهی قد

۹- آرتروز زود رس زانو

۱۰- بروز عوارض ثانویه، مانند عارضه کف پای صاف

۱۱- افزایش وزن

۱۲- سائیدگی بیش از حد کناره داخلی کفش

۱۳- راه رفتن با پاهای چرخیده به خارج و گاه به طور عکس با پنجه های چرخیده به داخل

عوارض زانوی ضربدری

از عوارض زانوی ضربدری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱٫کوتاهی قد

۲٫افزایش آسیب پذیری مفصل زانو

۳٫کوتاهی تاندون آشیل

۴٫خستگی زودرس

۵٫تغییر الگوی راه رفتن

۶٫ایجاد ظاهر ناخوشایند در پاها

 

منبع:درمان زانوی ضربدری

علل و تشخیص زانوی ضربدری

 

پای ضربدری یا ژنو والگوم به تغییر شکل زانو ها اطلاق می شود به صورتی که وقتی بیمار ایستاده است زانوها بهم چسبیده باشد ولی قوزک پا از هم دور باشد. این مشکل در خانم ها شایعتر است.

علل پای ضربدری

•     عدم هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)
•     بیماری‌های که باعث کاهش ماده معدنی استخوان می‌شوند(مثلاً بیماری راشیتیسم)
•     به دنبال ضربات وارده(به ویژه به صفحه رشد)
•     آرتروز (استئوآرتریت)
•     پارگی رباطهای زانو
•     آرتریت روماتویید
•     شکستگی‌های انتهایی استخوان ران که بد جوش خورده‌اند.
•     شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی(به علت بد جوش خوردن)

تشخیص پای ضربدری

برای تشخیص زانوی ضربدری فرد باید به پشت بخوابد و دو پایش را کنار هم قرار دهد. در این حالت زانو ها به هم می چسبند و قوزک های داخلی از یکدیگر دور می شوند. اندازه گیری فاصله ی قوزک ها درجه تغییر شکل را مشخص می کنند.

درجه ۱: فاصله میان دو قوزک داخلی از ۲٫۵ سانتیمتر کمتر است.

درجه ۲: فاصله میان دو قوزک داخلی بین ۲٫۵ تا ۵ سانتیمتر است.

درجه ۳: فاصله میان دو قوزک داخلی بین ۵ تا ۷٫۵ سانتیمتر است.

درجه ۴: فاصله میان دو قوزک داخلی بیشتر از ۷٫۵ سانتیمتر است.

 

منبع:فوق تخصص زانو و ارتوپدی تهران

 

علل و علائم زانوی ضربدری

در ناهنجاری زانوی ضربدری، رانها به هم نزدیک شده و قوزک های داخل ازهم فاصله می‌گیرند و نمایی شبیه ضربدر در پاها ایجاد می‌شود. پای ضربدری عوارضی چون درد در قسمت داخل زانو به علت کشش بافت های نرم، درد در قسمت خارجی زانو به علت وارد آمدن فشار روی سطوح مفصلی و ایجاد آرتروز زودرس در زانو را به همراه دارد.

زانوی ضربدری

زانوی ضربدری نوعی تغییر شکل زاویه ای در اندام تحتانی است که معمولاً در طول دوران کودکی بین سنین ۲ تا ۶ سال دیده می شود.  در این عارضه خط زانو با ران و مچ پا در یک امتداد نیست. در وضعیت طیبعی اگر شخص زانوها را به هم نزدیک کند می تواند قوزک های داخلی پا را هم بهم نزدیک کند. بنابراین زانوی ضربدری زمانی است که زانوهای کودک به هم نزدیک شده در حالی که قوزک های پای او از هم دور شده اند.

علائم زانوی ضربدری 

 هنگامی که کودک راست می ایستد ضربدری بودن زانوهایش را می توان به آسانی تشخیص داد. اگر زانوها باهم تماس داشته باشند و قوزک ها از هم دور شده باشند زانوی ضربدری وجود دارد علاوه بر این هریک از نشانه های زیر می تواند از علائم زانوی ضربدری باشد:

• وجود درد در قسمت قدامی و داخلی زانو
• تمایل کشکک ها به خارج و احتمال دررفتگی آنها
• بیش از حد بودن زاویه زانو( زاویة والگوس زانو )
• وجود نوعی الگوی راه رفتن دورانی هنگام گام برداشتن

علل زانوی ضربدری

عدم تعادل عضلانی، کاهش قدرت عضلات داخل و خارج پا، استفاده از کفش­های نامناسب، تکرار عادات غلط حین راه رفتن به ویژه در جوانان، آسیب­های استخوانی، بیماری نرمی استخوان، جوش خوردن نامناسب شکستگی­ها، پارگی لیگامان­ها و رباط­های اطراف زانو و بسیاری عوامل دیگر غیر از وراثت می­توانند از عوامل ایجاد کننده پاهای پرانتزی و ضربدری باشند.

 

منبع:دکتر وریانی فوق تخصص زانو تهران

پای ضربدری

زانوی ضربدری:

 

 

پای ضربدری و یا ژنو والگوم به حالتی گفته می شود که زانو ها به یکدیگر چسبیده و قوزک پاها از همدیگر فاصله دارند و فضای موجود بین مچ پا و قوزک ها بیشتر از حد طبیعی است.

 

زانو یا پا ضربدری یکی از انواع تغییر شکل های زاویه دار زانو است که در آن ران ها به هم نزدیک می شوند و قوزک های داخلی از هم فاصله می گیرند و در نتیجه نمایی شبیه ضربدر در پا ایجاد می کنند.

در این حالت وقتی زانوها بهم چسبیده اند، قوزک پا بیش از 2 سانتیمتر از هم فاصله دارند. ممکن است تا سن 4 سالگی زانوها بطور طبیعی حالت ضربدری بوجود آید اما تا 6 سالگی برطرف میشود. دربیماریهائی مثل ریکتز نیز ممکن است این وضعیت بوجود آید.

زانوی ضربدری بعلت انحراف در مسیر حرکت کشکک، میتواند باعث درد زانو شود. درمان این حالت بستگی به علت آن دارد. در نوع طبیعی احتیاجی به درمان خاصی نیست. اما در مواردی که درد زانو ایجاد شود یا موارد شدید از کفش مخصوص یا حتی جراحی برای درمان استفاده می شود.

 

علل:

1.وراثت

2.قرار گرفتن مداوم بدن در حالت غیر طبیعی

3.کم تحرکی به خصوص در 4 و5 سالگی

4.سوء تغذیه در 4 و5 سالگی

5.ضعف عضلات ساق پا و کف پا

6.افزایش وزن به خصوص در دوران کودکی

7.زود راه رفتن کودکان

8.بیماری ها و عفونت های مفصلی مانند آرتروز و راشیتیسم(نرمی استخوان)

9.درمان نامناسب شکستگی ها(بد جوش خوردن) در ناحیه زانو

10.ضعف عضلات نیم غشایی و نیم وتری

11.کوتاهی عضلات و به ویژه عضله ی کشنده ی پهن نیام و عضله ی دو سر رانی

12.کوتاهی نوار عضله ی سوئز خاصره ای

13.پارگی کپسول و رباط داخلی زانو و کوتاهی کپسول و رباط خارجی زانو

14.کاهش زاویه بین سر و گردن استخوان ران و تنه

15.رشد بیش از اندازه ی کندیل داخلی در مقایسه با کندیل خارجی زانو

16.صافی کف پا

تشخیص:

 

برای تشخیص این عارضه فرد باید به پشت بخوابد و دو پایش را کنار هم قرار دهد.در این حالت زانو ها به هم می چسبند و قوزک های داخلی از یکدیگر دور می شوند. اندازه گیری فاصله ی قوزک ها درجه تغییر شکل را مشخص می کنند.

درجه 1: فاصله میان دو قوزک داخلی از 2.5 سانتیمتر کمتر است..

درجه 2: فاصله میان دو قوزک داخلی بین 2.5 تا 5 سانتیمتر است..

درجه 3:فاصله میان دو قوزک داخلی بین 5 تا 7.5 سانتیمتر است..

درجه 4:فاصله میان دو قوزک داخلی بیشتر از 7.5 سانتیمتر است..
.سائیدگی بیش از حد کناره های داخلی کفش.


عوارض و عواقب(نشانه ها) ناشی از پای ضربدری:

1.تغییر محل مرکز ثقل(پایین می آید)

2.کوتاهی قد

3.تغییر الگوی راه رفتن

4.آرتروز زودرس زانو، به علت فشارهای مضاعفی که در ناحیه زانو، به مفصل وارد می شود و زمینه ی بروز آرتروز سریع تر از زمان ومعمول را به وجود می آورد.

5.ایجاد تغییر شکل در وضعیت پا و سائیده شدن زانوها به یکدیگر به هنگام راه رفتن

6.افزایش آسیب پذیری مفصل زانو

7.درد در ناحیه خارجی زانو به علت نزدیک شدن استخوان ران به درشت نی وفشرده شدن این دو استخوان بر روی یکدیگر و همچنین درد در ناحیه داخل زانو به علت کشیدگی بافت های نرم عضلات

8.درد در قسمت داخلی زانو به علت کشش بافت های نرم.

9. تمایل کشکک ها به سمت خارج و در رفتگی مکرر کشکک

10.کوتاهی تاندون آشیل

11.خستگی زودرس

12.بروز عوامل ثانویه مانند عارضه ی کف پای صاف

13.ایجاد تغییر شکل در پنجه پاها

14.ایجاد ظاهر ناخوشایند در پاها

15.ناتوانی در راه رفتن در مراحل پیشرفته از دیکر عوارض زانوی ضربدری است.

 

منبع: درمان زانوی ضربدری

 

زانوی پرانتزی

پای پرانتزی در نوزادان شایع  است و بیشتر بعلت قرار گرفتن نامناسب پاها در رحم است. با ایستادن و راه افتادن کودک قوس پا کاهش مییابد. این حالت در بیشتر موارد تا دو سه سالگی بهبود میابد. در این زمان با ایستادن قوزک داخلی و زانوها بهم میچسبند.  اما باقی ماندن این حالت پس از دوتا سه سالگی میتواند غیر طبیعی باشد.

پای پرانتزی شدید میتواند نشانه بیماری  "ریکتز"  یا نرمی استخوان باشد. این بیماری در اثر کمبود ویتامین "د" ایجاد می شود.

گاهی آزمایش خون ضروری است. در برخی از کودکان رادیو گرافی پاها ضروی است بخصوص اگر کودک بالای سه سال دچار پای پرانتزی باشد . یا پرانتزی بودن پاها قرینه نباشد یا پای پرانتزی بجای کاهش ، افزایش پیدا کند. در برخی موارد پزشک ممکن است در معاینه متوجه علایمی گردد که نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد.

● علل ایجاد کننده زانوی پرانتزی

۱) وزن زیاد : فشار بر روی استخوان ها هم در بچه ها و در بزرگسالان عامل زانوی پرانتزی و ضربدری است.

۲) زمینه ارثی: افرادی که زمینه استعداد ارثی در آنها وجود دارد.

۳) بیماری روماتیسم« التهابی» عفونت مفاصل. Rheumatoid Arthritis

۴) راشیتیسم نرمی استخوان.

۵) رشدکندیل داخلی در وضعیت طبیعی کندیل داخلی نسبت به خارجی پائین تر است« که رشد کندیل به سمت بیرون منحرف می شود».

۶) شکستگی.

۷) در مورد بچه ها قنداق کردن« پوشاک زیاد» در مرحله بعد زود راه افتادن آنها.

۸) فرو رفتگی در قسمت داخلی زانو که توأم با درد می باشد.

۹) کشیدگی در قسمت خارجی زانو« کشـش».

۱۰) کشکـک زانو به سمت داخل انحراف پیدا نموده و درد در قسمت قدامی زانو بروز می نماید

۱۱) صافی کف پا اگر زاویه به ۹۰ درجه برسد.

۱۲) طبیعی ۱۳۰- ۱۲۰ درجه می باشد Coax Veraگویند.

۱۳) پارگی خارجیLCL .

۱۴) اگرعضله همسترینگ ضعیف باشد درد داریم،اگر نیم وتری و نیم غشایی ضعیف شوند،قادر به تحمل فشار عضله ثابت داخلی نبوده،درنتیجه زانو به سمت داخل منحرف می شود.

۱۵) کوتاهی همسترینگ وضعف دو سر رانی.

۱۶) کوتاهی فاصله درشت نی .Iliotibial bond

۱۷) قورباغه ای نشستن« چهار زانو».W-sitting

 

منبع: وبلاگ دکتر رئیسی و دکتر احدی